Ustawą z dnia 28 października 2020 roku o zmianie niektórych ustaw w związku z przeciwdziałaniom sytuacjom kryzysowym związanym z wystąpieniem COVID-19 (Dz.U.2020.poz.2112) dalej „ustawa z dnia 28 października 2020 roku”, mocą art.23 ust.1, ustawodawca zdecydował się na wprowadzenie dotkliwej sankcji dla przedsiębiorców za naruszenie nakazów i zakazów obowiązujących w związku z epidemią COVID-19.
Zgodnie z art.23 ust.1 ustawy z dnia 28 października 2020 roku, naruszenie przez przedsiębiorcę ograniczeń, nakazów i zakazów w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej ustanowionych w związku z wystąpieniem stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 46a i art. 46b pkt 1- 6 i 8–12 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń́ i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. z 2020 r. poz. 1845 i 000), stanowi podstawę̨ odmowy udzielenia pomocy publicznej, w szczególności wsparcia finansowego udzielanego na podstawie art. 2a ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. poz. 1842 i 000). Wskazana regulacja nie zawęża zakresu ograniczeń, nakazów i zakazów, dlatego należy przyjąć, iż odnosi się ona do wszystkich obowiązujących, lecz sankcja z art.23 ust.1 będzie odnosiła się do uchylania się od ustanowionych obostrzeń w związku prowadzoną przez przedsiębiorcę działalnością gospodarczą. Przykładowo przedsiębiorca, którego działalność została objęta czasowym ograniczeniem funkcjonowania, który nie dostosuje się do obowiązku powstrzymania się od prowadzenia działalności, straci możliwość ubiegania się o pomoc finansową wynikającą min. z tzw. tarcz antykryzysowych.
Jako dopełnienie powyższej regulacji, ustawodawca wprowadził nowy obowiązek dotyczący przedsiębiorców ubiegających się o udzielenie pomocy publicznej, w postaci złożenia oświadczenia pod rygorem odpowiedzialności karnej. Oświadczenie takie, zgodnie z art.23 ust.3 ustawy z dnia 28 października 2020 roku, po pierwsze zawierać ma deklarację przedsiębiorcy o nienaruszeniu ograniczeń, nakazów i zakazów, o których mowa w ust.1 a także klauzulę o świadomości odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia, która to zastępuje pouczenie o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń.
Konsekwencją złożenia fałszywego oświadczenia, poza oczywiście możliwą odpowiedzialnością karną, jest zgodnie z art.23 ust.5, zobowiązanie przedsiębiorcy do zwrotu kwoty stanowiącej równowartość udzielonej pomocy łącznie z odsetkami ustawowymi za opóźnienie. W razie potrzeby egzekucji wskazywanej kwoty, nastąpi ona w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Powyższe regulację weszły w życie z dniem 29 listopada 2020 roku.
Podstawa prawna: Ustawa z dnia 28 października 2020 roku o zmianie niektórych ustaw w związku z przeciwdziałaniom sytuacjom kryzysowym związanym z wystąpieniem COVID- 19 (Dz.U.2020.poz.2112)