21 grudnia 2020 roku weszły w życie przepisy nowelizujące Prawo telekomunikacyjne, wprowadzone na mocy ustawy z maja 2020 roku (tzw. Tarczy 3.0). Najnowsze zmiany prowadzą do wzmocnienia pozycji prawnej abonentów usług telekomunikacyjnych.
Majowa nowelizacja Prawa telekomunikacyjnego (dalej także jako „p.t.”) jest pierwszym etapem transpozycji w polskim porządku prawnym dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2018/1972 ustanawiającej Europejski kodeks łączności elektronicznej. Kolejnym planowanym krokiem jest przyjęcie ustawy – Prawo komunikacji elektronicznej, która ma zastąpić obecne Prawo telekomunikacyjne i poddać kompleksowej regulacji sektor łączności elektronicznej w Polsce[1]. Termin transpozycji dyrektywy 2018/1972 zgodnie z jej art. 124 ust. 1 minął 21 grudnia 2020 r.
Zmiany Prawa telekomunikacyjnego objęły przede wszystkim regulacje dotyczące świadczenia usług telekomunikacyjnych użytkownikom końcowym, tj. podmiotom korzystającym publicznie z dostępnej usługi telekomunikacyjnej lub żądającym świadczenia takiej usługi, dla zaspokojenia własnych potrzeb.
Wystarczy e-mail, aby rozwiązać, wypowiedzieć lub odstąpić od umowy
Jedną z głównych i najczęściej komentowanych zmian jest dodanie do Prawa telekomunikacyjnego nowego art. 56¹ regulującego kwestię formy rozwiązania, wypowiedzenia lub odstąpienia od umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych. W przypadku, gdy dostawca usług umożliwia zawarcie umowy w formie dokumentowej, będzie on jednocześnie musiał umożliwić dokonanie wymienionych czynności również w formie dokumentowej.
Rozwiązanie to istotnie zwiększa wygodę kształtowania stosunku umownego przez abonentów, zwłaszcza biorąc pod uwagę okoliczność, że dla zachowania formy dokumentowej wystarczające jest dokonanie czynności prawnej w formie e-maila. Walor prokonsumencki tej zmiany wzmacniają ograniczenia wprowadzane w stanie epidemii – w ich świetle pozytywnie należy ocenić możliwość zdalnego dokonywania zmian w umowie łączącej użytkownika z dostawcą usług telekomunikacyjnych.
Przepisy nowelizujące nakładają ponadto obowiązek informacyjny na dostawcę usług telekomunikacyjnych w wypadku wypowiedzenia umowy przez użytkownika. Zgodnie z nowym art. 56¹ ust. 2 p.t. w przypadku złożenia przez abonenta oświadczenia o wypowiedzeniu umowy w formie dokumentowej dostawca usług niezwłocznie (nie później niż w ciągu jednego dnia roboczego od chwili otrzymania tego oświadczenia) zawiadamia abonenta o jego otrzymaniu. Zawiadomienia należy dokonać w drodze SMS lub połączenia telefonicznego.
Abonent informowany o automatycznym przedłużeniu umowy oraz najkorzystniejszych pakietach
Ważnym elementem majowej nowelizacji jest również dodanie do Prawa telekomunikacyjnego art. 56² wzmacniającego pozycję abonentów na wypadek automatycznego przedłużenia umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych zawartej na czas określony.
W pierwszej kolejności w ust. 1 tego przepisu przyznano abonentom prawo do wypowiedzenia umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych z zachowaniem miesięcznego okresu wypowiedzenia w każdym przypadku, gdy umowa na czas określony uległa automatycznemu przedłużeniu na czas nieokreślony po okresie jej obowiązywania.
W okresie wypowiedzenia umowy abonent ponosić będzie jedynie koszty świadczenia usług telekomunikacyjnych objętych umową, co chronić będzie go przed potencjalnym ustanowieniem dodatkowych opłat w okresie poprzedzającym wygaśnięcie umowy.
Nowelizacja wprowadza ponadto obowiązek informacyjny dostawcy usług telekomunikacyjnych związany z automatycznym przedłużeniem umowy. Zgodnie z nowym art. 56² ust. 2 p.t. przed automatycznym przedłużeniem umowy ma on obowiązek jasnego i zrozumiałego poinformowania abonenta na trwałym nośniku o automatycznym przedłużeniu umowy, sposobach jej rozwiązania, a także najkorzystniejszych oferowanych przez siebie pakietach taryfowych. Informacji tych należy udzielić nie później niż 30 dni przed upływem okresu, na jaki umowa została zawarta.
Informowanie abonenta o najkorzystniejszych oferowanych przez dostawcę publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych pakietach taryfowych, zgodnie z dodanym nowelizacją art. 56³ p.t., powinno odbywać się ponadto co najmniej raz w roku, chyba że abonent nie wyraził zgody na otrzymywanie informacji marketingowych.
Abonent sprawdzi poziom wykorzystania usług
Istotną zmianą Prawa telekomunikacyjnego jest również modyfikacja treści jego art. 63a ust. 1, który dotychczas zobowiązywał dostawcę usług gwarantujących mobilny dostęp do Internetu do natychmiastowego nieodpłatnego informowania abonenta o przekroczeniu przez niego limitu transmisji danych w ramach wybranego przez siebie pakietu.
Począwszy od 21 grudnia dostawca publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych, które są rozliczane w oparciu o czas albo ilość wykorzystanych danych lub jednostek taryfikacyjnych, ma obowiązek zapewnić konsumentowi narzędzie umożliwiające monitorowanie wykorzystania tych usług. Ponadto, zgodnie z dodanym art. 63a ust. 1a p.t., dostawca ma obowiązek powiadomić konsumenta o wykorzystaniu limitu zużycia usługi w ramach wybranego przez niego pakietu taryfowego.
Zmiana dostawcy z zachowaniem ciągłości dostępu do Internetu
Ustawa nowelizująca dodała również do Prawa telekomunikacyjnego kompleksową regulację kwestii zachowania ciągłości świadczenia usługi dostępu do Internetu w przypadku zmiany dostawcy usług, wprowadzając nowe art. 72a – 72c, 74a oraz 78a.
Prawo zachowania ciągłości świadczenia wskazanej usługi ma obecnie charakter ustawowy. Nowy dostawca usługi dostępu do sieci Internet powinien aktywować tę usługę w najkrótszym możliwym terminie uzgodnionym z abonentem, jednak nie później niż w terminie 1 dnia roboczego od dnia zakończenia umowy z dotychczasowym dostawcą usług. Dostawca dotychczasowy zobowiązany jest natomiast do świadczenia usługi na dotychczasowych warunkach do czasu uzgodnionego przez nowego dostawcę usług z abonentem terminu aktywacji tej usługi.
[1] Aktualny stan prac legislacyjnych opisywany jest m.in. na stronie Rządowego Centrum Legislacji: https://legislacja.gov.pl/projekt/12336501.
