Jakiś czas temu ukazał się na naszym blogu artykuł o warunkach uzyskania pozwolenia na broń palną w określonym celu (przeczytaj tutaj). Wiele osób, które posiadają określoną ilość sztuk broni w danym celu, wykazują potrzebę uzyskania dodatkowych egzemplarzy – np. aby móc wystartować w szerszej gamie konkurencji w zawodach sportowych. W praktyce pojawia się jednak wiele problemów z tym związanych.
Możliwość „rozszerzenia pozwolenia na broń”
Pozwolenie na broń wydawane jest w drodze decyzji administracyjnej, w której określa się cel, w jakim zostało wydane oraz rodzaj i liczbę egzemplarzy broni (art. 12 ust. 1 ustawy o broni i amunicji[1]). Często osoby posiadające określoną ilość broni chcą zakupić dodatkowe sztuki, lecz liczba egzemplarzy wskazana w decyzji jest niewystarczająca. Wówczas powstaje pytanie: czy można uzyskać pozwolenie na dodatkowe sztuki? Odpowiedź będzie pozytywna, lecz powstaje w tym zakresie pewien problem wynikający z praktyki działania organów Policji.
„Rozszerzenie pozwolenia na broń” w trybie art. 155 Kodeksu postępowania administracyjnego
Dotychczasowa praktyka wskazuje na to, że Organ Policji, do którego trafi wniosek o zwiększenie liczby egzemplarzy dokona wszczęcia postępowania administracyjnego w trybie art. 155 Kodeksu postępowania administracyjnego[2]. Przepis ten stanowi, że decyzja ostateczna, na mocy której strona nabyła prawo, może być w każdym czasie za zgodą strony uchylona lub zmieniona przez organ administracji publicznej, który ją wydał, jeżeli przepisy szczególne nie sprzeciwiają się uchyleniu lub zmianie takiej decyzji i przemawia za tym interes społeczny lub słuszny interes strony. Co najważniejsze – decyzje podejmowane w trybie art. 155 k.p.a. mają charakter decyzji uznaniowych. Oznacza to, że nie praktyka nie będzie taka, jak przy wydawaniu pozwolenia na broń, gdzie po spełnieniu wszystkich przesłanek i braku przesłanek negatywnych wydawana jest decyzja pozytywna. W zakresie art. 155 k.p.a., to organ Policji będzie w ramach prowadzonego postępowania oceniał , czy strona powinna otrzymać stosowne pozwolenie na dodatkowe sztuki broni palnej. W praktyce rodzi to ogromne ryzyko arbitralności działania tych organów.
„Rozszerzenie pozwolenia na broń” w trybie ustawy o broni i amunicji
Nie ma prawnych przeszkód, aby osoba, które posiada już jedno pozwolenie na broń w określonym celu, złożyła wniosek o wydanie jej kolejnego pozwolenia. W orzecznictwie słusznie podnosi się, że osoba, która składa podanie chcąc uzyskać pozwolenie na dodatkowe sztuki broni musi określić, w którym z trybów jej wniosek ma zostać rozpatrzony tj. w trybie nadzwyczajnym (art. 155 k.p.a.), czy też zwyczajnym poprzez wydanie nowego pozwolenia na broń, obok (i niezależnie od) tego już będącego w obrocie prawnym (art. 10 ust. 1 u.b.a.)[3].
W tym zakresie wnioskodawca musi jednak pamiętać, że korzystając z trybu, o którym mowa w ustawie o broni i amunicji będzie musiał ponownie podejść m.in. do badań lekarskich i psychologicznych. Wybór tego trybu związany jest również z ponownym uiszczeniem opłat.
Obowiązek uzyskania przez organ zgody na prowadzenie postępowania w danym trybie
Organ administracji publicznej nie może dokonać wyboru za stronę i samoistnie dokonywać określenia trybu, w którym ma procedować, a w przypadku jakichkolwiek wątpliwości co do woli strony, powinien uzyskać jednoznaczne stanowisko odnośnie do żądania wszczęcia i przeprowadzenia postępowania. Oznacza to, że jeśli żądanie strony jest sformułowane jasno i konkretnie, to organ powinien prowadzić postępowanie zgodnie z tym żądaniem, nawet jeśli inny tryb byłby dla strony korzystniejszy[4], jednak gdy wniosek wszczynający postępowanie administracyjne budzi wątpliwości organu administracji publicznej co do treści zawartego w nim żądania, organ ten jest obowiązany ustalić rzeczywistą treść tego żądania, należycie i wyczerpująco informując wnoszącego podanie o okolicznościach faktycznych i prawnych mogących mieć wpływ na ustalenie jego praw i obowiązków będących przedmiotem postępowania administracyjnego[5].
W przypadku braku wskazania przez wnioskodawcę ubiegającego się o wydanie pozwolenia na posiadanie dodatkowych sztuk broni palnej w konkretnym celu organ Policji jest zobowiązany do wezwania wnioskodawcy do uzupełnienia podania w trybie art. 64 k.p.a. poprzez wskazanie, czy postępowanie ma być prowadzone w trybie art. 155 k.p.a., czy art. 10 u.b.a., przedstawiając tym samym stosowne pouczenia co do wyboru formy i skutków dokonania takiego wyboru (art. 9 k.p.a.).
[1] Ustawa z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 955).
[2] Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 256 z późn. zm.).
[3] Wyrok WSA w Warszawie z 15.01.2018 r., II SA/Wa 958/17, LEX nr 2535996.
[4] M. Bursztynowicz, M. Sługocka [w:] M. Bursztynowicz, M. Sługocka, Postępowanie administracyjne dla jednostek samorządu terytorialnego. Komentarz, Warszawa 2020, art. 61.
[5] Wyrok SA w Białymstoku z 27.03.2019 r., III AUa 785/18, LEX nr 2669445.
