Kryptoaktywa od lat budzą wielkie emocje. Pomimo tego wciąż nie doczekały się kompleksowego uregulowania prawnego. O niebezpieczeństwach związanych z rynkiem kryptowalut i kryptoaktywów informowała niedawno Komisja Nadzoru Finansowego[1]. Wskazała, że rynek ten jest nieregulowany, co oznacza brak szczegółowych i systemowych rozwiązań zapewniających bezpieczeństwo inwestorów. Wydaje się jednak, że era kowbojskiego[2] rynku kryptoaktywów w UE dobiega końca, a to za sprawą pakietu regulacyjnego, który przygotowuje Unia Europejska.
Planowane zmiany w obszarze kryptoaktywów
O tym, że do dziś nie wiadomo jak podejść do kwestii kryptoaktywów świadczy nie tylko ww. ostrzeżenie KNF, lecz także stosunkowo niedawne stanowisko niemieckiego organu nadzoru, które odbiło się szerokim echem. BaFin uznał bowiem kryptowaluty za instrumenty finansowe[3].
Przede wszystkim zwrócić należy uwagę na projekt rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie rynków kryptoaktywów i zmieniającego dyrektywę (UE) 2019/1937[4] (dalej: „Rozporządzenie”). Rozporządzenie to ma ustanawiać jednolite przepisy w odniesieniu do: (i) wymogów dotyczących przejrzystości i ujawniania informacji w odniesieniu do emisji kryptoaktywów i dopuszczania kryptoaktywów do obrotu; (ii) udzielania zezwolenia dostawcom usług w zakresie kryptoaktywów oraz emitentom tokenów powiązanych z aktywami i emitentom tokenów będących pieniądzem elektronicznym, a także sprawowania nad nimi nadzoru; (iii) działalności, organizacji i zasad zarządzania emitentów tokenów powiązanych z aktywami, emitentów tokenów będących pieniądzem elektronicznym i dostawców usług w zakresie kryptoaktywów; (iv) przepisów dotyczących ochrony konsumentów w zakresie emisji kryptoaktywów, obrotu kryptoaktywami, wymiany kryptoaktywów i przechowywania kryptoaktywów; (v) środków zapobiegania nadużyciom na rynku w celu zapewnienia integralności rynku kryptoaktywów.
Rozporządzenie znajdzie zastosowanie do osób uczestniczących w emisji kryptoaktywów lub świadczących usługi związane z kryptoaktywami w UE. Co jednak istotne, Rozporządzenie nie będzie miało zastosowania m.in. do kryptoaktywów, które kwalifikują się jako instrumenty finansowe zgodnie z definicją zawartą w art. 4 ust. 1 pkt 15 dyrektywy 2014/65/UE (MiFID II). I tu pojawia się kolejny projekt unijnej regulacji, a mianowicie dyrektywa Parlamentu i Rady zmieniająca dyrektywy 2006/43/WE, 2009/65/WE, 2009/138/WE, 2011/61/UE, 2013/36/UE, 2014/65/UE, (UE) 2015/2366 i (UE) 2016/2341[5]. Dyrektywa ta wyjaśnia prawną kwalifikację kryptoaktywów należących do instrumentów finansowych, poprzez zmianę definicji „instrumentu finansowego” w dyrektywie 2014/65/UE (MiFID II). W motywie 6 projektowanej dyrektywy wskazuje się, że obecnie definicja instrumentu finansowego w dyrektywie 2014/65/UE (MiFID II) nie zawiera wyraźnego odniesienia do instrumentów finansowych wyemitowanych z wykorzystaniem klasy technologii wspierającej rozproszone rejestrowanie zaszyfrowanych danych (DLT). W konsekwencji, aby obrót takimi instrumentami finansowymi był możliwy na podstawie obecnie obowiązujących ram prawnych, należy zmienić definicję instrumentu finansowego. W projekcie dyrektywy proponuje się zmianę obecnie obowiązującego art. 4 ust. 1 pkt 15 dyrektywy 2014/65/UE poprzez nadanie mu następującego brzmienia: „instrument finansowy oznacza instrumenty określone w załączniku I sekcja C, w tym takie instrumenty wyemitowane za pomocą technologii rozproszonego rejestru”.
Podsumowanie
Spójne unijne podejście do kryptoaktywów jest niezwykle potrzebne w celu zapewnienia bezpieczeństwa i prawidłowego rozwoju tego obszaru rynku. Innowacyjność powinna iść w parze ze stabilnością finansową. Cieszyć zatem powinno, że prawodawca unijny sięga do narzędzi prawnych, aby doprecyzować pewne pojęcia i stworzyć bezpieczne ramy funkcjonowania rynku kryptoaktywów. Wśród projektowanych przepisów znajdą się definicje kluczowych pojęć, chociażby takich jak „technologia rozproszonego rejestru”, „kryptoaktywa”, „token będący pieniądzem elektronicznym”, a także „doradztwo w zakresie kryptoaktywów”. Wszystko to powinno budzić naszą ciekawość, aby już niebawem móc sprostać nowym wyzwaniom regulacyjnym.
Styczeń 2021 r.
#kryptoaktywa #kryptowaluty #regulacjeUE #rynekfinansowy
[1]https://www.knf.gov.pl/knf/pl/komponenty/img/Ostrzezenie_UKNF_o_ryzykach_zwiazanych_z_nabywaniem_oraz_z_obrotem_kryptoaktywami_72241.pdf [dostęp: 31.01.2021 r.].
[2] Mianem „krajów kowbojskich” określane były niegdyś państwa UE, w których regulacje dotyczące zwalczania nadużyć na rynku kapitałowym dopiero raczkowały, albo nie było ich wcale; zob.: M. G. Warren, The Regulation of Insider Trading in the European Community, Washington and Lee Law Review, t. 48, nr 3/1991, s. 1041.
[3]https://www.bankier.pl/wiadomosc/Bitcoin-i-kryptowaluty-oficjalnie-instrumentami-finansowymi-w-Niemczech-7832927.html [dostęp: 31.01.2021 r.].
[4] Bruksela, dnia 24.9.2020 r. COM(2020) 593 final 2020/0265 (COD); https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=CELEX:52020PC0593 [dostęp: 31.01.2021 r.].
[5] Bruksela, dnia 24.9.2020 r. COM(2020) 596 final 2020/0268 (COD); https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/HIS/?uri=CELEX:52020PC0596 [dostęp: 31.01.2021 r.].
