W ostatnich dniach do Sejmu wpłynął rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi oraz niektórych innych ustaw.[1] Projekt ten określa warunki, na jakich można uzyskać odszkodowanie w przypadku wystąpienia niepożądanych odczynów poszczepiennych po zaszczepieniu się na COVID-19. Pomimo, że przepisy te dopiero będą stanowić przedmiot dyskusji parlamentarnej, to jest to na tyle gorący temat, że warto omówić go już na tym etapie prac legislacyjnych.
Czym jest niepożądany odczyn poszczepienny?
Za niepożądany odczyn poszczepienny uznaje się zaburzenie stanu zdrowia, które wystąpiło okresie 4 tygodni po podaniu szczepionki.[2] Wskazuje się, że przypadki takie mają miejsce raz na 10 000 szczepień przy szczepionkach stosowanych w Polsce.[3] Przypadki takie wymagają nierzadko hospitalizacji, jednakże są one niepomiernie rzadsze niż powikłania, które mogą wiązać się z przejściem choroby. Mogą być one wynikiem nieprawidłowego wykonania szczepienia lub wadą szczepionki, indywidualnej reakcji organizmu osoby szczepionego na podanie szczepionki, oraz działania samej szczepionki (np. uczulenia na jej składnik).
Warunki uzyskania odszkodowania
Na podstawie omawianego projektu ustawy za niepożądany odczyn poszczepienny uważa się wystąpienie w ciągu 3 lat od dnia szczepienia ochronnego działania niepożądanego wymienionego w Charakterystyce Produktu Leczniczego, w wyniku którego osoba wymagała hospitalizacji przez okres nie krótszy niż 14 dni. albo wystąpił u niej wstrząs anafilaktyczny powodujący konieczność obserwacji
na szpitalnym oddziale ratunkowym lub izbie przyjęć albo hospitalizacji przez okres
krótszy niż 14 dni.
Projekt przewiduje wyjątek, który wyłącza możliwość dochodzenia odszkodowania za wystąpienie niepożądanych odczynów poszczepiennych, a jest to sytuacja, w której hospitalizacja podjęta w związku z odczynem była spowodowana zakażeniem SARS-CoV-2.
Odszkodowanie, zwane w projekcie „świadczeniem kompensacyjnym” przyznawane jest przez Rzecznika Praw Pacjenta, z Funduszu Kompensacyjnego Szczepień Ochronnych, który jest instytucją przewidzianą w tym samym projekcie. Jego dysponentem będzie Rzecznik Praw Pacjenta.
W kwestii postępowania w sprawie uzyskania odszkodowania, wszczynane jest ono na wniosek, który należy złożyć Rzecznikowi Praw Pacjenta. Osobą uprawnioną do złożenia wniosku jest osoba, u której wykonano szczepienie ochronne, a w przypadku, w którym nie może ona samodzielnie wystąpić z wnioskiem – jej przedstawiciel ustawowy. Należy go złożyć w terminie roku od ostatniego dnia obserwacji lub hospitalizacji w związku z niepożądanymi odczynami poszczepiennymi, jednakże możliwość ta jest ograniczona terminem 3 lat od dnia dokonania szczepienia. Złożenie wniosku kosztuje 200 zł, a opłata ta jest przekazywana na rachunek bankowy Funduszu. Jest ona jednak zwracana w przypadku przyznania odszkodowania. Projekt zakłada, że wniosek będzie składany na podstawie wzoru, udostępnionego na stronie urzędu obsługującego Rzecznika Praw Pacjenta, a ponadto będzie możliwość złożenia go w postaci elektronicznej.
Postępowanie prowadzone jest na podstawie niezbędnej dokumentacji związanej ze szczepieniem ochronnym. Po analizie zebranego materiału i uzyskaniu opinii Zespołu do spraw Świadczeń z Funduszu Kompensacyjnego Szczepień Ochronnych wydaje decyzję w sprawie przyznania odszkodowania, w której określa jego wysokość, albo wydaje decyzję odmawiającą przyznania odszkodowania. Jak wskazują założenia projektu, decyzja ta z mocy prawa ma być decyzją ostateczną. Decyzja powinna być wydana w przeciągu dwóch miesięcy od dnia otrzymania kompletnego wniosku o przyznanie świadczenia kompensacyjnego. Projekt przewiduje, że jedyną możliwością odwołania się od decyzji Rzecznika Praw Pacjenta jest skarga do sądu administracyjnego.
Przewidywana wysokość odszkodowań
W projekcie przewidziano następujące stawki odszkodowań, w zależności od zajścia przypadku:
1) obserwacji na szpitalnym oddziale ratunkowym lub izbie przyjęć w związku z wystąpieniem wstrząsu anafilaktycznego – 3000 zł,
2) hospitalizacji w związku z wystąpieniem wstrząsu anafilaktycznego trwającej krócej niż 14 dni – 10 000 zł,
3) hospitalizacji trwającej od 14 dni do 30 dni – od 10 000 zł do 20 000 zł,
4) hospitalizacji trwającej od 31 dni do 50 dni – od 21 000 zł do 35 000 zł,
5) hospitalizacji trwającej od 51 dni do 70 dni – od 36 000 zł do 50 000 zł,
6) hospitalizacji trwającej od 71 dni do 90 dni – od 51 000 zł do 65 000 zł,
7) hospitalizacji trwającej od 91 dni do 120 dni – od 66 000 zł do 89 000 zł – proporcjonalnie do okresu hospitalizacji;
8) hospitalizacji trwającej powyżej 120 dni – 100 000 zł.
Odszkodowanie jest odpowiednio podwyższane w przypadkach:
1) zabiegu operacyjnego w znieczuleniu ogólnym – o 15 000 zł;
2) innego zabiegu operacyjnego albo metody leczenia lub diagnostyki stwarzającej
podwyższone ryzyko – o 5000 zł;
3) hospitalizacji na oddziale intensywnej terapii lub intensywnej opieki medycznej
trwającej co najmniej 7 dni – o 10 000 zł;
4) hospitalizacji na oddziale intensywnej terapii lub intensywnej opieki medycznej
trwającej dłużej niż 30 dni – o 20 000 zł.
Należy nadmienić, że odszkodowanie ma obejmować również zwrot kosztów dalszego leczenia
lub rehabilitacji po zakończeniu obserwacji lub hospitalizacji – maksymalnie do 10 000 zł, a łączna skumulowana suma przyznana jako odszkodowanie nie może być wyższa niż 100 000 zł.
Odszkodowanie powinno zostać wypłacone w terminie 14 dni od dnia upływu terminu do zaskarżenia decyzji ustalającej treść świadczenia.
Na sam koniec warto podkreślić, iż założenia projektu ustawy przewidują, że uzyskane w ten sposób świadczenie zaliczane są na poczet zadośćuczynienia lub odszkodowania w postępowaniu cywilnym.
#covid
[1] https://www.gov.pl/web/premier/projekt-ustawy-o-zmianie-ustawy-o-zapobieganiu-oraz-zwalczaniu-zakazen-i-chorob-zakaznych-u-ludzi-oraz-niektorych-innych-ustaw2
[2] https://www.gov.pl/web/szczepimysie/niepozadane-odczyny-poszczepienne
[3] https://szczepienia.pzh.gov.pl/wszystko-o-szczepieniach/co-to-sa-niepozadane-odczyny-poszczepienne-2/
